W pierwszej kolejności należy wspomnieć o tym, iż na Wawelu znajduje się aż 14000 zespołów oraz 17000 zabytków wydzielonych, które są sklasyfikowane według 38 kategorii, wśród których warto wymienić: broń, ozdoby i części stroju, monety, przedmioty codziennego użytku, zabawki i przedmioty do gier, dewocjonalia.
Nie ulega wątpliwości to, że najstarsze zabytki pochodzą z epoki kamienia, paleolitu środkowego (ok. 100 tys. lat p.n.e.) oraz górnego (30 tys. lat p.n.e.), a także z epoki żelaza (650-400 lat p.n.e.). Mowa tu głownie o narzędziach i rdzeniu krzemiennym. Na uwagę zasługują tu także monety. Warto wspomnieć o tym, iż do najstarszych należą rzymskie, głownie pochodzące z czasów panowania cesarzy Tytusa i Konstantyna Wielkiego. Nikogo nie powinien dziwić fakt, iż największa liczbę w zbiorze monet zajmują polskie, zwłaszcza pochodzące z doby średniowiecza. Trzeba tu wymienić monety obowiązujące w okresie panowania Piastów, Jagiellonów czy królów elekcyjnych. Cenne są także monety z okresu Księstwa Warszawskiego czy Królestwa Kongresowego i Polski Odrodzonej. Natomiast wśród obcych monet nie możemy pominąć denara pośmiertnego Maksymiliana II, srebrnego denara Ottona III i Adelajdy, tunera Karola I.
Nie zapominamy tu również o zabytkowych szklanych ampułkach liturgicznych, które odkryto w 1983 roku w trakcie czyszczenia studzienki przy ołtarzu głównym katedry. Godny uwagi jest także zbiór fajek porcelanowych i glinianych. Otóż, najstarsza z nich jest wykonana z gliny ze znanej manufaktury Goudzie, pochodzi z 1 poł. XVII wieku. Poza tym, wśród zbiorów archeologicznych odnajdziemy zabawki, m.in. fujarki, kolorowe kulki, instrumenty muzyczne, skarbonki, grzechotki i pisanki. Ponadto, cenny zbiór stanowią dewocjonalia, np. paciorki, pasyjki, relikwiarze i różańce. Nie wolno nam pominąć tu również kolekcji ceramicznych płytek podłogowych, wykonanych techniką reliefu i inkrustacji.
Oczywiście, do najcenniejszych zabytków, wyłonionych dzięki badaniom archeologicznym na Zamku Królewskim, zaliczamy:
- wisior z kryształu górskiego, w złotej oprawie, w. XI lub XII,
- trzy zausznice: złotą, prawdopodobnie pochodzącą z XI; srebrną, przypuszczalnie wielkomorawską, i prawdopodobnie pochodzącą z przełomu IX/ X wieku; srebrną ze spiralnym oplotem, w stylu Bijelo Brdo, w. XI,
- okucie pasa w stylu karolińskim, brąz złocony, z wieku VIII,
- patenę ołowianą z grobu przy kościele B., powstałą w. XI,
- znaki pielgrzymie: przypuszczalnie św. Jakuba; muszlę atlantycką z kościoła B, powstałą w XI-XIII wieku; św. Stanisława, powstały 1250,
- dwie bulle ołowiane – pieczęcie papieży: Aleksandra IV (1254-1261); Marcina V (1417-1431),
- Pierścień (obrączka), złoty, z grobowca przy rotundzie czteroabsydowej, w. XI (znaleziony w r. 1967).
- pierścień Kazimierza Jagiellończyka, złoty, z grobu króla,
- dwudukat złoty, powstały na przełomie XVI/XVII,
- korobkę (pojemnik) na zioła, z kory lipowej, pochodzący z XI wieku,
- medal z okazji 50 rocznicy panowania cesarza Franciszka Józefa I,
- oznakę pułkownika, powstałą w Autro-Węgrach w 1871 roku.